در یازده سپتامبر چه اتفاقی افتاد؟
روز سهشنبه، ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، چند هواپیمای مسافربری ربوده شده و به دو آسمانخراش در نیویورک کوبیده شد که چند هزار نفر جان خود را در این حمله از دست دادند. این حمله هنوز هم یکی از تکاندهندهترین رخدادهای قرن است، هم برای آمریکاییها و هم برای باقی دنیا.
هدف از این حمله چه بود؟
چهار هواپیما توسط تیمهای کوچک هواپیماربا در آسمان شرقی ایالات متحده دزدیده شدند. سپس آنها را مانند موشکهای هدایتشونده غولپیکر به ساختمانهای مهمی در نیویورک و واشنگتن کوبیدند. دو هواپیما به برجهای دوقلوی مرکز تجارت جهانی در نیویورک اصابت کردند.
اولی ساعت ۸:۴۶ صبح به وقت محلی به برج شمالی برخورد کرد. دومی نیز ساعت ۹:۰۳ به برج جنوبی کوبیده شد.
شعلهور شدن آتش در دو ساختمان باعث گرفتار شدن مردم در طبقات بالایی شد، و دود آسمان شهر را فراگرفت. ظرف کمتر از دو ساعت، هر دو ساختمان ۱۱۰ طبقه در میان تودهای از گرد و غبار فروریختند.
ساعت ۹:۳۷ هواپیمای سوم به نمای غربی پنتاگون – مقر وزارت دفاع در حومه واشنگتن – برخورد کرد و باعث تخریب آن شد.
هواپیمای چهارم، بعد از مقاومت مسافران، ساعت ۱۰:۰۳ در مزرعهای در ایالت پنسیلوانیا سقوط کرد. گمان میرود که این هواپیما قرار بود به ساختمان کنگره در واشنگتن هدایت شود.
چند نفر کشته شدند؟
• در کل، ۲٫۹۷۷ نفر (بدون احتساب هواپیماربایان) جان خود را از دست دادند.
• تمامی ۲۴۶ مسافر و خدمه حاضر در چهار هواپیما کشته شدند.
• در برجهای دوقلو، ۲٫۶۰۶ نفر جان باختند – همان هنگام یا بعدها به خاطر جراحت.
• در پنتاگون، ۱۲۵ نفر کشته شدند.
جوانترین قربانی کریستین لی هنسن دو ساله بود که به همراه پیتر و سو، پدر و مادرش، در یکی از هواپیماها کشته شد.
مسنترین نیز رابرت نورتون ۸۲ ساله بود که داشت به همراه همسرش ژاکلین در هواپیمای دیگری به جشن عروسی میرفت.
هنگام برخورد نخستین هواپیما، حدود ۱۷٫۴۰۰ نفر در برجهای تجارت جهانی بودند.
تمام افرادی که بالاتر از نقطه برخورد در برج شمالی بودند کشته شدند، ولی ۱۸ نفر توانستند از طبقات فوقانی نقطه برخورد در برج جنوبی جان سالم به در برند.
شهروندان ۷۷ کشور دنیا در بین کشتهها و مجروحان بودند. ۴۴۱ نفر از نیروهای امداد شهر نیویورک جان خود را از دست دادند.
هزاران نفر مجروح شدند یا بعدها دچار بیماریهایی شدند که به این حملهها ارتباط داشت، از جمله آتشنشانهایی که در محیط مسموم خرابهها کار کرده بودند.
مهاجمان که بودند؟
حملهها توسط گروه افراطگرای القاعده در افغانستان برنامهریزی شده بود. القاعده که توسط اسامه بن لادن رهبری میشد آمریکا را مسئول جنگ و درگیری در دنیای اسلام میدانست. هواپیماربایان ۱۹ نفر بودند و به سه تیم ۵ نفره و یک تیم ۴ نفره (در هواپیمایی که در پنسیلوانیا سقوط کرد) تقسیم شده بودند.
در هر تیم یک نفر بود که آموزش خلبانی دیده بود. آنها در آموزشگاههایی در داخل خود آمریکا آموزش دیده بودند.
۱۵ نفر از آنها مانند خود بن لادن اهل عربستان سعودی بودند. دو نفر شهروند امارات عربی متحده بودند، یک نفر اهل مصر بود و یک نفر نیز اهل لبنان.
آمریکا چطور واکنش نشان داد؟
کمتر از یک ماه بعد از این حمله، جورج بوش، رئیسجمهور وقت آمریکا، دستور تهاجم به افغانستان را صادر کرد. هدف از این عملیات که توسط ائتلافی جهانی نیز همراهی میشد نابودی القاعده و یافتن بن لادن بود.
اما یافتن بن لادن تا سال ۲۰۱۱ طول کشید، هنگامی که نیروهای آمریکایی محل اختفایش را در پاکستان پیدا کردند و او را کشتند.
خالد شیخ محمد، کسی که گفته میشد برنامهریز این حمله بوده است، در سال ۲۰۰۳ در پاکستان دستگیر شد. او از آن زمان به بعد در گوانتانامو زندانی بوده است و هنوز در انتظار محاکمه است.
القاعده هنوز وجود دارد. قدرت این گروه عمدتا در آفریقای زیرصحرا متمرکز است، اما همین حالا در افغانستان نیز نیرو دارد.
نیروهای آمریکایی امسال افغانستان را بعد از حدود ۲۰ سال ترک کردند، تصمیمی که خیلیها را نگران بازگشت دوباره این گروه کرده است.
میراث ۱۱ سپتامبر
در سالهای بعد از این حمله امنیت پروازی در سراسر دنیا افزایش پیدا کرد. در ایالات متحده، اداره امنیت حملونقل با هدف تقویت امنیت فرودگاهها و هواپیماها تاسیس شد. پاکسازی محل برجهای دوقلو بیش از هشت ماه طول کشید.
حالا در آنجا یک موزه و یک بنای یادبود ساخته شده است، و ساختمانهای جدیدی با طرحی متفاوت سر به فلک کشیدهاند. ساختمان اصلی – مرکز تجارت جهانی یک یا “برج آزادی” – ۵۴۱ متر ارتفاع دارد و حتی از برج شمالی اصلی نیز بلندتر است. بازسازی پنتاگون اندکی کمتر از یک سال طول کشید و کارمندان در اوت ۲۰۰۲ به محل کار خود بازگشتند.