مرگ یک ستاره یکی از کمیاب ترین و خشن ترین رویدادهای فضایی است و ستاره شناسان توانسته اند برای اولین بار مرگ یک ستاره را تماشا کنند.
تلسکوپ های زمینی برای اولین بار توانسته اند مرگ دردناک یک ستاره ابرغول سرخ را نشان دهند. با اینکه این ستارگان درخشان ترین نیستند یا بیشترین جرم را ندارند اما از نظر حجم بزرگ ترین هستند.
یکی از ستاره های ابرغول محبوب ابط الجوزا است که به دلیل تضعیف غیرعادی نور خود توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. با وجود این که پیش بینی می شد ابط الجوزا به ابرنواختر تبدیل شود اما هنوز هم این ستاره وجود دارد.
هرچند این ستاره ای که موضوع اصلی تحقیقات است در کهکشان NGC 5731 در فاصله تقریبا 120 میلیون سال نوری از زمین قرار دارد، قبل از انفجار جرم آن 10 برابر جرم خورشید بود.
برخی از ستارگان قبل از اینکه خاموش شوند، فوران های شدیدی را تجربه می کنند یا لایه های داغ درخشنده ای از گاز را را آزاد می کنند. تا قبل از آن که ستاره شناسان این رویداد را تماشا کنند، باور داشتند ابرغول های سرخ قبل از انفجار و تبدیل شدن به ابرنواختر یا سقوط و تبدیل به یک ستاره نوترونی متراکم، نسبتا آرام هستند.
اکنون دانشمندان پیش از آنکه ستاره سقوط کند و به ابرنواختر نوع دوم تبدیل شود، خودتخریبی ستاره را تماشا کردند. مرگ این ستاره به این صورت بود که پس از سوختن هیدروژن، هلیم و سایر عناصر موجود در هسته اش، فروپاشی سریع و انفجار شدیدی را تجربه کرد.
تنها چیزی که باقی مانده است آهن ستاره است اما آهن نمی تواند ذوب شود بنابراین انرژی ستاره تمام می شود. وقتی این اتفاق می افتد آهن فرو می ریزد و باعث ایجاد ابرنواختر می شود. مقاله ای که این رویداد را با جزئیات توضیح می دهد روز پنجشنبه در نشریه ای علمی منتشر شد.
نویسنده ارشد تحقیقات، وین جیکوبسن-گالان، پژوهشگر فارغ التحصیل بنیاد ملی علوم از دانشگاه کالیفرنیا در بیانیه ای گفت:«این مطالعات موفقیت بزرگی است که درک ما از آنچه چند لحظه قبل از مرگ یک ستاره عظیم الجثه اتفاق می افتد را بالا می برد.»
«تماشای مستقیم فعالیت یک ستاره ابرغول سرخ قبل از تبدیل به ابرنواختر هرگز در ابرنواختر نوع دوم معمولی دیده نشده بود. برای اولین بار ما شاهد انفجار ستاره ابرغول سرخ بودیم.»
اخترشناسان 130 روز قبل از تبدیل این ستاره به ابرنواختر از فعالیت های غیرعادی آن آگاه شدند. تشعشعات درخشان در تابستان 2020 توسط تلسکوپ Pan-STARRS در موسسه نجوم دانشگاه هاوایی در مائویی شناسایی شد. سپس در پاییز همان سال محققان در همان نقطه یک ابرنواختر مشاهده کردند.
آنها با استفاده از طیف سنج تصویربرداری با وضوح پایین رصدخانه W.M.Neck در Maunakea در هاوائی این رویداد را مشاهده کردند و نامش را ابرنواختر 2020tlf گذاشتند. مشاهدات آنها نشان داد که موادی در اطراف ستاره در هنگام انفجار وجود داشته است که همان گاز درخشانی بوده است که ستاره در تابستان به شدت از خود دور کرده است.
رافائلا مارگوتی، نویسنده ارشد تحقیقات و دانشیار نجوم و اخترفیزیک در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی، در بیانیه ای گفته است:«ما هرگز چنین فعالیت شدیدی را در یک ستاره ابرغول سرخ درحال مرگ مشاهده نکرده بودیم، به طوری که این ستاره انتشار نورانی شدیدی از خود ایجاد کرده و سپس فرو می ریزد و می سوزد.»
این یافته ها نشان می دهند برخی از این ستاره های غول پیکر احتمالا در نتیجه این اتفاقات تغییرات درونی را تجربه می کنند که باعث آزاد شدن ناگهانی گاز قبل از مرگ می شود.
