هیچ مدرکی برای حمایت از ادعاهای جنگنده های اوکراینی مبنی بر استفاده روسیه از سلاح شیمیایی در ماریوپل به دست نیامده است. در حالی که نیروهای روسی در این هفته به نزدیک شدن به شهر جنوبی ماریوپول ادامه دادند، ادعاهایی مطرح شده مبنی بر اینکه آنها از سلاح های شیمیایی برای بیرون راندن گروهی از جنگجویان اوکراینی در یک کارخانه فولاد استفاده کرده اند. هیچ مدرکی برای حمایت از این ادعا به نظر نمی رسد و روسیه آن را رد کرده است، اما مقامات اوکراین و بریتانیا می گویند که در حال تحقیق هستند.
سلاح شیمیایی چیست؟
کنوانسیون سلاح های شیمیایی که در سال 1997 لازم الاجرا شد و توسط 193 کشور از جمله اوکراین و روسیه امضا شده است، ترکیباتی را فهرست می کند که کشورها از استفاده از سلاح شیمیایی منع شده اند. سازمان منع سلاح های شیمیایی (OPCW) که این کنوانسیون را اجرا می کند، سلاح های شیمیایی را به چهار دسته تقسیم می کند:
- سلاح های خفه کننده مانند گاز کلر که بینی و گلو را تحریک می کند و باعث ترشح مایع در ریه ها می شود و باعث ایجاد اثر غرق شدگی می شود.
- سلاح های تاول زا مانند گاز خردل که باعث ایجاد تاول های تهدید کننده زندگی در چشم، پوست و مجاری تنفسی می شود.
- سلاح های موثر بر اعصاب مانند نوویچوک یا سارین که بر روی سیستم عصبی تاثیر می گذارند و از طریق پوست و ریه ها جذب می شوند.
- سلاح های تاثیرگذار بر خون مانند سیانید هیدروژن که از جذب اکسیژن توسط سلول ها جلوگیری می کند و باعث خفگی می شود.
در جنگ، این مواد شیمیایی معمولاً به صورت گاز، بخار، غبار یا مایع با استفاده از مهمات مانند خمپاره، مین، موشک یا گلوله های توپخانه در هوا پراکنده می شوند. جفری ناپف، استاد مطالعات منع گسترش تسلیحات و تروریسم در میدلبری، گفت: برخی از سلاح ها برای پراکندگی بسیار سریع طراحی شده اند. برخی به گونه ای طراحی شده اند که پایدارتر باشند و در خدمت اهدافی هستند که برای دور نگه داشتن افراد از یک منطقه طراحی و استفاده می شوند.
ناپف میگوید هر عامل شیمیایی که میتواند تغییر کاربری داده و برای آسیب رساندن به مردم در جریان یک درگیری یا حمله خشونتآمیز استفاده شود، میتواند یک سلاح شیمیایی باشد. به عنوان مثال، گاز اشک آور در مقادیر زیاد می تواند به عنوان یک سلاح علیه غیرنظامیان تلقی شود. در کنار سلاحهای بیولوژیکی و هستهای، سلاحهای شیمیایی نیز سلاحهای کشتار جمعی محسوب میشوند که از طریق مجموعهای از معاهدات کنترل میشوند که هدف آن جلوگیری از دستیابی و استفاده کشورها از آنها است.
چه زمانی از آنها استفاده شده است؟
- جنگ جهانی اول (1914-1918)
- جنگ جهانی دوم (1939-1945)
- جنگ کره و ویتنام (1950-1975)
- عراق (دهه 1980)
- ژاپن (1994، 1995)
- جنگ داخلی سوریه (2011- )
آیا در ماریوپل از سلاح های شیمیایی استفاده شد؟
اعضای گردان راست افراطی آزوف که در کنار ارتش اوکراین میجنگند، میگویند که سه تن از جنگجویان آن پس از پرتاب یک وسیله انفجاری توسط یک پهپاد در نزدیکی کارخانه فولاد که در آن مخفی شده بودند، دچار سرگیجه و مشکل در تنفس شدند. برخی طعم شیرین در دهان و دیدن دود سفید را توصیف می کنند. اکثر کارشناسان می گویند شواهد کافی برای این نتیجه گیری وجود ندارد که این علائم نتیجه یک حمله شیمیایی است.
منبع : https://www.cbc.ca/