ساکنین کشور های مختلف در سراسر جهان برای خارج شدن از کشور خود ملزم به داشتن پاسپورت یا گذرنامه می باشند. در واقع پاسپورت مانند یک شناسنامه برای خارج از کشور افراد عمل کرده که هر برای هر کشور منحصر به فرد می باشد. تمامی افرادی که به هر دلیلی قصد خارج شدن از کشور خود را دارند مجبور به همراه داشتن گذرنامه در هنگام خروج از مرز های آن کشور می باشند ، از این رو لازم است تا قبل از خروج، اقدام به گذراندن مراحل دریافت آن کنند. برای این کار تنها لازم است تا افرادی که واجد شرایط تعریف شده برای دریافت پاسپورت هستند با مراجعه به مراکز پلیس+10 و ارائه مدارک مورد نیاز و همچنین پرداخت هزینه های مربوطه، اقدام به ثبت نام و دریافت پاسپورت در مدت زمان اندکی کنند. در ادامه به ارائه مطالبی در رابطه با شرایط و مدارک مورد نیاز برای دریافت گذرنامه می پردازیم.
اعتبار پاسپورت و تمدید آن
مدت اعتبار پاسپورت 5 سال می باشد و یکی از مسائلی که ممکن است مردم کمتر به آن توجه کنند، مدت زمان اعتبار پاسپورت آن‌هاست. اغلب برای خروج از کشور، پاسپورت شما باید حداقل 6 ماه اعتبار داشته باشد. پس فرقی نمی‌کند که کشوری که قصد سفر به آن را دارید، نیازمند ویزا می باشد یا خیر، اولین قدم شما بهتر است بازبینی مدت زمان اعتبار پاسپورتتان باشد. در صورتی که کمتر از 6 ماه از اعتبار پاسپورت شما باقی مانده، باید برای تمدید آن اقدام کنید.
حالا این سوال پیش می‌آید که برای تمدید گذرنامه چه کار باید کرد و شرایط تمدید پاسپورت چیست؟ برای این کار باید تمام مدارک مورد نیاز را تهیه کنید و به یکی از دفاتر پلیس+10 ببرید. با توجه به اینکه دفاتر خدمات الکترونیکی پلیس+10 معمولا شلوغ هستند، بهتر است برای صرفه‌جویی در زمان خود، نزدیک‌ترین دفتر پلیس+10 به محل کار یا منزل را از طریق سایت دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی جستجو و پیدا کنید. مدارک را به همراه فرم‌هایی که تکمیل کرده‌اید به افسر گذرنامه تحویل دهید. در رابطه با مدت زمان صدور پاسپورت باید به شما بگوییم که معمولا طی دو تا سه روز پاسپورت از طریق پست به دست متقاضی می‌رسد، اما با توجه به تاخیر در روند ارسال یا مشکلات دیگر، این زمان ممکن است نهایتا تا 10 روز طول بکشد.
مدارک مورد نیاز برای اخذ یا تمدید پاسپورت
مدارک لازم برای گرفتن پاسپورت شامل یک سری موارد مشترک میان بانوان و آقایان(برای کلیه متقاضیان) و یک سری مدارک جداگانه برای هرکدام از این دسته است. بنابراین تهیه موارد مشترک و مدارک اختصاصی مربوط به بانوان و آقایان برای گرفتن پاسپورت ضروری است. توجه داشته باشید که هنگام ارائه مدارک در دفتر پلیس+10، حضور شخص متقاضی (صاحب گذرنامه) در همه گروه‌های سنی الزامی است.
- اصل شناسنامه و کارت ملی و یا تاییدیه ثبت احوال برای کلیه متقاضیان دریافت پاسپورت
- ارائه اصل آخرین گذرنامه (در صورتی که هنوز معتبر است.)
- تصویر بیومتریک که در دفاتر پلیس+10 انجام می‌شود.
- برای افراد زیر 18 سال، اجازه محضری از سوی پدر و یا قیم قانونی ضروری است.
- افراد بالای 15 سال ضمن حضور در دفتر، می‌باست شناسنامه عکس‌دار ارائه دهند.
- افراد زیر 15 سال، برای اخذ پاسپورت باید دفترچه بیمه، گواهی اشتغال به تحصیل و یا گذرنامه عکس‌دار خود را تحویل ماموران صدور دهند.
- بازنشستگان نظامی که 5 سال تمام از بازنشستگی آن‌ها نگذشته است، باید از حفاظت یگان خود اجازه کتبی به همراه داشته باشند.
- بازنشستگان نظامی که 5 سال تمام از بازنشستگی آن‌ها می‌گذرد، می‌بایست اصل و کپی کارت کانون بازنشستگان را ارائه دهند. (نیازی به ارائه گواهی از سازمان متبوع نیست.)
- نظامی‌هایی که هنوز مشغول کار هستند، باید نامه موافقت حفاظت یگان مربوطه را ابتدا به دبیرخانه اداره گذرنامه ارائه و پس از ثبت به دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی ارائه کنند.
- برای متولدین خارج از کشور، ارائه مدرک نحوه ورود الزامی است.
نکات تکمیلی برای آقایان
آقایان باید اصل و کپی کارت پایان خدمت و یا معافیت هوشمند خود را ارائه دهند. مشمولان وظیفه نیز در صورتی که مجوز رسمی از سازمان وظیفه عمومی داشته باشند، می‌توانند برای دریافت پاسپورت اقدام کنند. افرادی که سن آن‌ها بیشتر از 50 سال باشد، نیازی به ارائه کارت پایان خدمت یا معافیت ندارند. همچنین دانشجویان باید به سازمان وظیفه عمومی یک مجوز کتبی از طرف محل تحصیل خود ارائه دهند.
نکات تکمیلی برای بانوان
تمامی بانوان متاهل برای دریافت پاسپورت باید اجازه‌نامه محضری و کتبی از همسر خود را ارائه دهند. البته این قانون در مورد بانوانی که خارج از ایران زندگی می‌کنند، صدق نمی‌کند. افرادی که همسر خود را از دست داده‌اند، باید گواهی فوت و اصل شناسنامه باطل شده همسر خود را به همراه داشته باشند. ارائه اصل طلاق‌نامه نیز برای بانوانی که از همسر خود جدا شده‌اند، ضروری است.
هزینه دریافت پاسپورت
- مبلغ 1250 تومان برای دریافت فرم و شناسه پاسپورت
- پرداخت 53600 تومان به دفتر پلیس+10 با احتساب هزینه پستی
- پرداخت فیشی به ارزش 6250 تومان به حساب شهرداری
- پرداخت فیشی به ارزش 125000 تومان به حساب نیروی انتظامی
درکل می‌توان گفت که هزینه تعویض/تمدید پاسپورت با هزینه پست، ثبت احوال و عکس با شرایط گفته شده به طور حدودی 250 هزار تومان می شود.
همچنین بخوانید: آشنایی با مراحل دریافت پاسپورت
شرایط گرفتن عکس بیومتریک برای دریافت پاسپورت
شرایط اختصاصی آقایان برای تصویر بیومتریک
- بدون آرایش
- بدون عینک
- بدون کلاه
- بدون کراوات
- بدون گردنبند
- بدون وجود نوشته یا برچسب روی لباس
- عدم استفاده از لباس سفید و رنگ سبز (تیره یا روشن)
- عدم استفاده از لباس های یقه باز و یا کاپشن‌های یقه بلند
- نمایان بودن تمام اجزای صورت بخصوص هر دو گوش
- عدم استفاده از وسایل تزئینی در چهره
- عدم استفاده از مدل موی سر غیر متعارف
- محاسن باید مطابق عرف جامعه باشد (ریش پروفسوری جهت کارت پایان خدمت یا معافیت قابل قبول نیست)
شرایط اختصاصی خانم‌ها برای تصویر بیومتریک
- داشتن حجاب کامل
- بدون آرایش غیر متعارف
- بدون عینک
- استفاده از مقنعه یا روسری بدون طرح و نقش (رنگ آن سفید و سبز تیره یا روشن نباشد)
- مشخص بودن گردی کامل صورت
- عدم استفاده از وسایل تزئینی در چهره
استثنائات گرفتن تصویر بیومتریک
افرادی که شامل موارد زیر می‌شوند نمی‌توانند از کیوسک‌های دفاتر استفاده کنند و می‌بایست در زمان مراجعه به دفاتر، عکسی مطابق با استاندارد‌های ذکر شده را همراه خود داشته باشند.
- نوزادان زیر 3 سال
- افراد دارای جراحت از ناحیه سر
- بیمارانی که شیمی درمانی می شوند
- افرادی که جراحی زیبایی روی صورت داشته اند و هنوز دوره درمان کامل نشده است.
دریافت پاسپورت پس از گذراندن مراحل قانونی
بعد از اتمام مراحل قانونی در دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی، برای دریافت پاسپورت، منتظر پست شدن گذرنامه به نشانی اعلام شده باشید. کمتر از یک هفته زمان می‌برد تا پاسپورت به شما تحویل داده شود. البته ممکن است این زمان، کمی بیشتر بشود. درضمن ممکن است که استعلام‌هایی که اداره گذرنامه برای دریافت پاسپورت از شما می‌گیرد هم با مشکل مواجه شود که این مشکلات به شما اطلاع داده خواهد شد. این نکته را هم یادتان باشد که همه افراد بالای 6 سال نیز برای دریافت پاسپورت باید به دفاتر پلیس+10 مراجعه کنند و در پایان کار، رسیدی دریافت کنند. این رسید را باید در زمان آمدن پستچی، به او تحویل دهید تا گذرنامه را تحویل بگیرید.
همچنین بخوانید: همه چیز درباره اخذ پاسپورت دومینیکا
انواع پاسپورت در ایران
در حال حاضر سه نوع پاسپورت در ایران موجود است:
- پاسپورت گردشگری
این پاسپورت که عمومی‌ترین نوع است برای مقاصد توریستی، تجاری و تحصیلی به کار می‌رود. به عبارت دیگر تمامی افرادی که قصد دریافت ویزای تحصیلی، کاری و یا توریستی را دارند باید ابتدا این پاسپورت را دریافت کنند.
- پاسپورت دیپلماتیک
این نوع پاسپورت به مسئولین سیاسی و دیپلمات‌های کشور اختصاص داشته و از قوانین و رویه‌های خاصی برخوردار است.
- پاسپورت خدمت
تمامی کارمندان دولتی که برای انجام ماموریت‌های کاری خود نیازمند خروج از کشور هستند، می‌توانند این پاسپورت را دریافت کنند. مانند پاسپورت دیپلماتیک، این نوع نیز از رویه‌های بخصوصی پیروی می‌کند.
موارد منع صدور پاسپورت
تمامی افراد امکان دریافت پاسپورت را نداشته و در واقع دارا بودن برخی شرایط، آن‌ها را از دریافت پاسپورت منع می‌کند. این شرایط عبارتند از:
- دستور کتبی مسئولین قضایی مبنی بر منع خروج از کشور
- حکومت، خروج این افراد از کشور را خلاف مصلحت کشور بداند
- بدهکار بودن به اداره ثبت اسناد و یا دادگستری
